18 czerwca w Pałacu Prezydenckim odbyło się posiedzenie Rady Bezpieczeństwa Narodowego (RBN) zwołane przez Prezydenta Andrzeja Dudę. Głównymi tematami były bezpieczeństwo systemu energetycznego oraz priorytety Polski przed zbliżającym się szczytem NATO w Hadze. W spotkaniu uczestniczył także Prezydent elekt Karol Nawrocki.
Tego samego dnia na platformie X ukazał się wpis opublikowany przez europosłankę Hannę Gronkiewicz-Waltz. Była prezydent Warszawy napisała, że „Prezydent Duda zapraszając K. Nawrockiego jako prezydenta elekta po raz kolejny złamał Konstytucję”.
Co na ten temat mówią przepisy?
Zgodnie z art. 135 Konstytucji RP Rada Bezpieczeństwa Narodowego to organ doradczy Prezydenta. Natomiast zgodnie z art. 144 to Prezydentowi przysługuje prawo powoływania członków RBN. Konstytucja nie mówi jednak nic na temat składu Rady. Skład ten określany jest w zarządzeniach Prezydenta. Regulujący to zapis pojawił się zarówno w Zarządzeniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 24 maja 2010 r. w sprawie trybu działania Rady Bezpieczeństwa Narodowego podpisanym przez Prezydenta Bronisława Komorowskiego (wtedy pełniącego obowiązki prezydenta jako Marszałek Sejmu), jak i w Zarządzeniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 marca 2016 r. w sprawie składu i trybu działania Rady Bezpieczeństwa Narodowego podpisanym przez Prezydenta Andrzeja Dudę. W obu przypadkach mamy do czynienia z wymienieniem stałego składu Rady oraz osób wyjątkowo uczestniczących w posiedzeniach.
Zgodnie z Zarządzeniem z 2016 roku w skład Rady wchodzą:
- Marszałek Sejmu;
- Marszałek Senatu;
- Prezes Rady Ministrów;
- Minister Obrony Narodowej;
- Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji;
- Minister Spraw Zagranicznych;
- Szefowie ugrupowań politycznych posiadających klub parlamentarny, klub poselski lub koło poselskie albo przewodniczący tych klubów;
- Szef Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej;
- Szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego.
Natomiast paragraf 5 Zarządzenia mówi o tym, że w posiedzeniach Rady na zaproszenie Prezydenta mogą brać udział również byli Prezydenci RP oraz byli Prezesi Rady Ministrów, a także „inne osoby, których udział jest wskazany ze względu na przedmiot rozpatrywanych spraw”. Zapis ten pojawił się również w Zarządzeniu Prezydenta Bronisława Komorowskiego.
Można więc wywnioskować, że ocena tego, kogo zaprosić na spotkanie RBN, pozostaje w gestii prezydenta. W przypadku omawianego posiedzenia Prezydent Andrzej Duda uznał, że udział Prezydenta elekta jest ważny. Prezydent argumentuje to następująco:
„Ja dodatkowo po raz pierwszy […] zaprosiłem Pana Prezydenta Elekta Rzeczypospolitej, Pana Karola Nawrockiego, do udziału dzisiaj w charakterze gościa Rady Bezpieczeństwa Narodowego. Ale właśnie po to, by też pomóc nowemu Prezydentowi, który za sześć tygodni przejmie urząd Prezydenta Rzeczypospolitej ode mnie, wdrożyć się i żeby już w tej chwili mógł sobie zbudować wiedzę w tych kwestiach, które dzisiaj – z punktu widzenia bezpieczeństwa Rzeczypospolitej – są jednymi z najważniejszych; wziąć udział w dyskusji, wysłuchać tych głosów także w tej części, oczywiście, niejawnej, która się toczyła w klauzuli zastrzeżonej. Mam nadzieję, że było to także i dla Prezydenta Elekta ważne doświadczenie, które pomoże mu lepiej i sprawniej przejąć obowiązki głowy państwa już w niedługim czasie”.
Podsumowanie
Informacja o tym, że Prezydent Andrzej Duda złamał Konstytucję, zapraszając do udziału w obradach Prezydenta elekta Karola Nawrockiego, jest fałszywa, ponieważ Konstytucja nie określa tego, kto może brać udział w posiedzeniach Rady Bezpieczeństwa Narodowego. Ustanawia ją jedynie jako organ doradczy Prezydenta.
Natomiast zgodnie z zapisami Zarządzenia z dn. 2 marca 2016 roku Prezydent miał prawo do zaproszenia Prezydenta elekta na spotkanie RBN, jeśli uznał, że jego udział jest wskazany z powodu tematyki posiedzenia.
