Polskie i zagraniczne media poinformowały ostatnio, że Irak planuje obniżyć minimalny wiek pozwalający na zawarcie małżeństwa do 9 lat (dziewczynki) i 15 lat (chłopcy). Temat ten został szybko podchwycony przez internautów. Na portalu X jeden z wpisów w krótkim czasie stał się viralem i zyskał ponad 660 tysięcy wyświetleń. Inne tweety, w tym ten opublikowany przez europosła Roberta Biedronia, informowały, że Irak nie tylko zamierza zalegalizować, ale już legalizuje nowe prawo dotyczące wieku zgody. Sprawdźmy, jak wygląda sytuacja na dzień 24 listopada 2024 roku.
Biedroń o Iraku
„Irak legalizuje małżeństwa dzieci” ‒ napisał 12 listopada 2024 roku na X europoseł Robert Biedroń. Jak czytamy w dalszej części jego wpisu: „[o]bniża się przy tym wiek zgody do 9 roku. Możemy więc jasno stwierdzić, że irakijskie władze legalizują pedofilię”.
Do 20 listopada 2024 roku tweet zdobył ponad 12 tysięcy wyświetleń, 71 polubień oraz 36 komentarzy.
Projekt ustawy
Jak podają Amnesty International i „The Telegraph”, projekt ustawy mający obniżyć wiek zgody nie został jeszcze poddany pod ostateczne głosowanie. 14 kwietnia 2024 roku przeszedł on przez pierwsze czytanie. 3 września miało odbyć się drugie czytanie, ale parlamentarzyści będący przeciwnikami proponowanych zmian zerwali wówczas kworum. Do drugiego czytania doszło 13 dni później ‒ 16 września. Następnego dnia Najwyższy Sąd Federalny orzekł, że proponowane zmiany są zgodne z iracką konstytucją. Termin finalnej dyskusji, po której parlament Iraku miałby przystąpić do głosowania nad treścią projektu aktualnie nie jest znany. Twierdzenie, że Irak zalegalizował małżeństwa dzieci lub też obniżył wiek zgody do 9 lat na dzień 24 listopada nie jest więc prawdziwe.
Jeśli sytuacja prawna w Iraku ulegnie zmianie, to zaktualizujemy ten artykuł.
9 lat?
Sarah Sanbar, badaczka ds. Iraku z The Human Rights Watch, tłumaczy, że proponowane poprawki nie regulują ściśle konkretnego wieku, od którego możliwe byłoby zawarcie małżeństwa. Mówią one jedynie, że pary chcące zawrzeć związek małżeński miałyby prawo wybrać, czy „mają ich obowiązywać przepisy Ustawy o statusie osobistym [tj. przepisy aktualne, obowiązujące od 1959 roku ‒ przyp. Pravda], czy zasady określonych islamskich szkół prawa”.
Zgodnie z aktualnie obowiązującymi w Iraku przepisami, do zawarcia ważnego małżeństwa wymagane jest ukończenie 18 roku życia. Prawo to dopuszcza jednak pewne wyjątki. Pod warunkiem uzyskania zgody sędziego (a w niektórych przypadkach także rodzica) dopuszcza do małżeństwa osoby mające lat 15. Nowe przepisy, które miałyby umożliwić zawarcie związku na zasadach konkretnych islamskich szkół prawa, obniżyłyby wiek zgody do poziomu wyznaczonego właśnie przez te szkoły.
W mediach mówi się o wieku 9 i 15 lat dla, odpowiednio, dziewczynek i chłopców. Jak pisze Sanbar, taki właśnie wiek dopuszczany jest przez jedną z głównych szyickich szkół prawa: szkołę dżafarycką. Nieuzasadnione jest jednak twierdzenie, że o tych konkretnych liczbach mowa jest explicite w samej treści forsowanych poprawek.