Okładka wykonana przez: Karolina Szymańczak

Kłamstwa w orędziu Putina

21 lutego 2022 roku Putin wydał orędzie, w którym uzasadnił militarny atak na Ukrainę. Organizacja fact-checkingowa, która jest razem z nami w Międzynarodowej Sieci Fact-Checkingowej (IFCN), VoxCheck Ukraine zweryfikowała część z nich. Przeczytajcie ten artykuł, a zrozumiecie, jak Putin manipuluje faktami, żeby uzasadnić inwazję niepodległej Ukrainy.

Czy Ukraina jest dłużna Rosji 100 miliardów? 

#1 Fragment orędzia Putina:

„Pod koniec 1991 roku dług, który ZSRR zobowiązało się spłacić obcym państwom i zagranicznym funduszom inwestycyjnym wynosił około 100 miliardów dolarów. Założono, że wszystkie państwa, które dawniej należały do ZSRR, wspólnie spłacą ów dług, każde państwo proporcjonalnie w zależności od swojego potencjału gospodarczego. Jednak to Rosja wzięła na siebie spłatę całego długu. Całkowicie spłaciła ów dług w 2017 roku. W zamian za to pozostałe postsowieckie państwa miały zwrócić część pieniędzy Rosji. Taka umowa została zawarta z Rosją w grudniu 1994 roku. Jednak Kijów nigdy nie ratyfikował tych ustaleń, a później po prostu odmówił spłacenia długu. Zamiast tego Ukraina rościła sobie prawa do kopalni diamentów, rezerw walutowych oraz innych własności należących dawniej do ZSRR”.

Putin kłamie!

Rosja nie wzięła na siebie spłaty długu ZSRR z czystej życzliwości. Na przełomie października i listopada 1991 roku, wszystkie postsowieckie państwa spotkały się na szczycie w Moskwie, by postanowić, co zrobić z długiem ZSRR. W wyniku serii spotkań 28 października 1991 r. powstał protokół ustaleń w sprawie spłacania długu postsowieckiego, a 24 listopada tego samego roku wydano komunikat, który zawierał w sobie podstawowe zasady spłaty długu ZSRR.

Konwencja wiedeńska

Część długu do spłacenia przez każde państwo została obliczona na podstawie przepisów Konwencji wiedeńskiej. Dlatego to, ile każdy kraj miał płacić, zależało m.in. od liczby własności publicznych i długu, jakie te państwa już miały. Wszystko zostało przeprowadzone zgodnie z zasadami prawa międzynarodowego. Pod uwagę wzięto cztery czynniki: eksport, import, dochód narodowy i liczbę ludności w latach 1986-1990. W wyniku tych obliczeń postanowiono, że Rosja zapłaci 61,34% długu, Ukraina 16,37%, Białoruś 4,13%, Uzbekistan 3,27% i Kazachstan 3,86%, a pozostałe państwa miały płacić mniej, niż 2% długu ZSRR.

Dług całkowity

Dług całkowity został oszacowany na około 81 do 96,6 mld dolarów. Do obliczeń przyjmiemy maksymalną wartość, czyli 96,6 mld dolarów. To oznacza, że w latach 90. Rosja miała spłacić 59,25 mld dolarów, a Ukraina 15,81 mld dolarów. Jednak były jeszcze aktywa. Rząd rosyjski 2 kwietnia 1993 roku ogłosił, że weźmie na siebie długi pozostałych państw, jeśli zrzeczą się one (na rzecz Rosji) aktyw, należących wcześniej do ZSRR.

Rosja ukrywa część informacji

Ukraina zgodziła się ratyfikować taką umowę, jeśli Rosja zgodzi się na kilka bardzo sensownych warunków. Pierwszy brzmiał: Rosja ma ujawnić wszystkie informacje dotyczące dawnych aktywów ZSRR i ich wartość rynkową sprawdzoną przez niezależny audyt zagraniczny. Ponadto ma ujawnić dane z 1 grudnia 1991 dotyczące rezerw walutowych, kopalni diamentów i zestawienia bilansowe banków należących dawniej do ZSRR. Gdy Rosja ujawni te dane, Ukraina chętnie wznowi negocjacje dotyczące podziału długu. Rosja nadal nie ujawniła tych danych.

To Rosja jest dłużna?

Jednak nawet najskromniejsze szacunki wskazują na to, że aktywa należące dawniej do ZSRR mają wartość około 300-400 miliardów dolarów. Po odjęciu części rosyjskiego długu Rosja powinna zwrócić Ukrainie około 41 miliardów dolarów. Podkreślamy, że chodzi tu o najskromniejsze i dość umiarkowane szacunki. Rzeczywista ilość pieniędzy, jaką należą się Ukrainie, może być o wiele większa. Tak naprawdę Rosja oszukała i okradła każdego sygnatariusza pokojowej sukcesji ZSRR, a Putin manipuluje faktami i ogłasza, że Rosja spłaciła długi za wszystkie państwa.

Czy korupcja zjada Ukrainę?

#2 Fragment orędzia Putina:

„Korupcja, która z pewnością stanowi problem w wielu krajach, między innymi w Rosji, nabrała nadzwyczajnego oblicza w Ukrainie. Dosłownie przeżarła państwowość, cały system i wszystkie ministerstwa”.

Indeks Percepcji Korupcji

Putin kłamie. Świat używa różnych wskaźników, które wskazują poziom korupcji w poszczególnych państwach. Jednym z takich wskaźników jest Indeks Percepcji Korupcji. 0 oznacza, że państwo jest całkowicie skorumpowane, a maksymalna liczba, czyli 100, że w danym państwie praktycznie nie ma korupcji.

Wynik Ukrainy

Według tego rankingu Ukraina w 2021 roku otrzymała 32 na 100 punktów. Nie jest to niesamowicie dobry wynik, jednak trzeba wziąć pod uwagę, że od 2012 wyniki Ukrainy znacznie się poprawiły i że jest jednym z 25 państw, które przez ostatnie 10 lat bardzo szybko się rozwinęły. Lepsze wyniki są efektem zmian, które zaszły po rewolucji w Ukrainie w 2014 roku.

Paradoks: Rosja niżej niż Ukraina

Ponadto trzeba pamiętać o tym, że ten wskaźnik pokazuje jedynie percepcję korupcji, a nie faktyczny poziom korupcji w sektorze publicznym. Co ciekawe, mimo tego, Rosja ma jeszcze gorsze wyniki, niż Ukraina, bo w 2021 roku uzyskała tylko 29 punktów. Istny paradoks.

Czy ćwiczenia wojskowe w Ukrainie to przykrywka dla lokowania wojsk NATO bliżej Rosji?

#3 Fragment orędzia Putina:

„Prawo, które siłom zbrojnym obcych państw pozwala przekraczać terytorium Ukrainy, zostało uchwalone w 2022 roku i pozwala na ćwiczenia wojskowe obcych armii. To jasne, że mowa przede wszystkim o oddziałach NATO. Minimum dziesięć różnych manewrów NATO jest planowanych w tym roku. To jasne, że takie manewry mają ukryć lokowanie wojsk NATO w Ukrainie”.

Ustawa to jeszcze nie prawo

Putin kłamie. Po pierwsze to zwykła ustawa, którą ukraiński rząd podpisuje prawie co roku. Takie same ustawy podpisano m.in. w 2019 i 2018, a nawet w 2014 roku. Co więcej, już Janukowycz podpisywał takie umowy w 2013 i 2012. Po drugie, to nie prawo, a ustawa, ponieważ nie została ona wpisana przez prezydenta Ukrainy do konstytucji jako prawo. Po trzecie, to ćwiczenia, które odbywają się co roku, w zamian za co oddziały ukraińskie mogą wyjechać na ćwiczenia do 16 różnych państw w ciągu roku.

Hipokryzja Putina

Poza tym, Putin wysłał oddziały na granicę z Ukrainą i nazwał to ćwiczeniami, a potem napadł na Ukrainę. Widocznie oczekuje, że inne państwa postępują tak samo jak on. Jednak tak nie jest – Ukraina nie łamie danego słowa i obietnic danych swoim obywatelom.

Czy Rosja zrobiła wszystko, żeby zapewnić niezależność Ukrainy?

#4 Fragment orędzia Putina:

„Jak długo ma trwać ta tragedia? Jak długo mamy przyzwalać na takie działania? Rosja zrobiła wszystko by zapewnić niezależność Ukrainy”.

Dowody rosyjskiej inwazji na Ukrainę w 2014

Putin znowu kłamie. Oto dowody rosyjskiej inwazji na Ukrainę w 2014 roku:

  1. Rada Europy potwierdziła obecność oddziałów rosyjskich w Donbasie i wezwała Kreml do wycofania swoich oddziałów z Ukrainy w 2014 r.
  2. Podczas obrad Narodów Zjednoczonych mówiono o oddziałach rosyjskich w Ukrainie w 2014 roku. Co więcej, sam przedstawiciel rosyjski przyznał, że wojna w Donbasie, to nie konflikt wewnętrzny, a wojna między Rosją a Ukrainą.
  3. Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie przyznała, że rosyjskie oddziały są w Donbasie. Później, według informacji opublikowanych na stronie misji amerykańskiej na rzecz OBWE w styczniu 2020 roku odnotowano przerzut broni i sprzętu wojskowego z Rosji na Ukrainę.
  4. Atak Rosji w Donbasie został też odnotowany przez NATO. W sierpniu 2014 wiele oddziałów i kolumn sprzętu wojskowego przekroczyło granicę Ukrainy. NATO to potwierdziło. W 2014, gdy Rosja napadła na Ukrainę, rosyjskie siły zbrojne liczyły 9 batalionów, 60 czołgów, 320 wozów BMD, 60 pistoletów, 45 moździerzy i 5 przeciwpancernych pocisków kierowanych.
  5. Ci, którzy wzięli udział w interwencji we wschodniej Ukrainie, potwierdzili to wielokrotnie. Rosyjskie działania zostały też zgłoszone między innymi przez dawnego oficera armii rosyjskiej Igora Striełkowa-Girkina, Pawła Gubariewa, jednego z organizatorów zgromadzeń separatystycznych, Dymitra Sapozhnikova naczelnika Ludowej Milicji Donbasu i innych.
  6. Śledczy Bellingcat (brytyjskiej witryny dziennikarstwa śledczego, która specjalizuje się fact-checkingu i białym wywiadzie) wielokrotnie podkreślali obecność oddziałów rosyjskich we wschodniej Ukrainie. Na przykład w 2014 i w 2015 roku tysiące rosyjskich żołnierzy wzięło udział we wrogich działaniach na terytorium Ukrainy i zostali nagrodzeni medalami za swoje osiągnięcia podczas operacji wojskowych. Według danych od 3 do 10 tysięcy rosyjskich żołnierzy brało czynny udział w agresji na Ukrainę. A 24 stycznia 2015 roku dziewięciu rosyjskich dowódców i oficerów brało udział w ataku artylerii rosyjskiej na Mariupol.

Materiał przygotowany na podstawie artykułu VoxCheck Ukraine  “Putin’s Council of Lies. An analysis of a Russian Federation Security Council meeting” za zgodą autorów.

  • W Stowarzyszeniu zajmuje się tłumaczeniami. Prywatnie pasjonatka nauki języków oraz podróży.

Picture of Maria Święcicka
Maria Święcicka
W Stowarzyszeniu zajmuje się tłumaczeniami. Prywatnie pasjonatka nauki języków oraz podróży.