W internecie ponownie krążą alarmujące informacje o rzekomej szkodliwości powłoki firmy Apeel, stosowanej w niektórych krajach do przedłużania świeżości owoców i warzyw. Tym razem sensacyjne doniesienia idą o krok dalej: mają dotyczyć również produktów ekologicznych, a w tle znów pojawia się nazwisko Billa Gatesa.
„Rodzice płacą więcej za ekologiczne owoce i warzywa, myśląc, że są bezpieczne… ale oto prawda, której nikt ci nie powiedział: Nowa powłoka o nazwie Apeel jest nakładana na produkty — nawet ekologiczne. Testy wykazały już obecność ołowiu, arsenu, rtęci i rozpuszczalników powiązanych z rakiem w tej »technologii żywności«” – ostrzega jeden z użytkowników platformy X. W komentarzach autor wpisu dodaje, że za stworzenie rzekomo szkodliwej powłoki ma odpowiadać Bill Gates.
Tezy o rzekomej szkodliwości powłoki krążą w sieci od dawna. Już w 2023 roku internet obiegły sensacyjne doniesienia o toksycznych właściwościach powłoki Edipeel produkowanej przez amerykańską firmę Apeel Sciences. Informacje te szybko okazały się fałszywe – zostały zdementowane m.in. przez Demagoga i Fakenews.pl.
W skrócie
- Krążące w sieci wpisy o „rtęci, arsenie i ołowiu” w powłoce firmy Apeel są fałszywe.
- Powłoka Edipeel składa się z mono- i diglicerydów kwasów tłuszczowych, czyli substancji powszechnie obecnych w żywności i uznanych za bezpieczne przez FDA i EFSA.
- Nakładana jest w minimalnych ilościach i stosowana głównie na owocach, których skórki się nie je (np. awokado, cytrusy).
- Produkty ekologiczne nie są obecnie pokrywane powłoką firmy Apeel; wariant Organipeel został wycofany z użycia w 2023 roku.
- Bill Gates nie ma żadnych udziałów w Apeel; fundacja Gatesa przekazała firmie stosunkowo niewielkie granty badawcze ponad dekadę temu.
- W Polsce owoce i warzywa z powłoką Edipeel nie są dostępne w sprzedaży.
To żadna nowość
Kontrowersje dotyczące powłoki firmy Apeel od dłuższego czasu pojawiają się przede wszystkim wśród użytkowników mediów społecznościowych w Stanach Zjednoczonych. Udostępniane tam treści są następnie przejmowane i rozpowszechniane przez polskich internautów. W efekcie regularnie powracają twierdzenia o rzekomym spisku Billa Gatesa oraz o trujących substancjach, które miałaby zawierać powłoka Edipeel.
W ostatnim czasie szczególną uwagę zwróciły wpisy sugerujące, że firma Apeel opracowała nową powłokę o nazwie Organipeel, stosowaną rzekomo także na żywności ekologicznej.
Powłoka Edipeel jest jadalna i nieszkodliwa
Apeel Sciences to amerykańska firma, która produkuje powłokę o nazwie Edipeel, mającą przedłużać trwałość produktów (przede wszystkim owoców i warzyw). Dzięki takiemu zabezpieczeniu pozostają one świeże na dłużej i zachowują smak, co pomaga ograniczać marnowanie żywności.
Składniki powłoki Edipeel nie są żadną nowością – to powszechnie stosowane substancje spożywcze. Mowa tu o mono- i diglicerydach kwasów tłuszczowych, obecnych m.in. w skórkach, miąższu i nasionach roślin. Są to naturalne składniki tłuszczów, a ich bezpieczeństwo, także w zastosowaniu przez Apeel, potwierdziły zarówno amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA), jak i Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA).
Sama powłoka nakładana jest w bardzo małych ilościach. Według danych Apeel do pokrycia jednego awokado wystarcza około 22 mg preparatu, który można łatwo zmyć ciepłą wodą. Ponadto produkt jest obecnie stosowany w przypadku awokado, cytryn, limonek, pomarańczy, mandarynek i grejpfrutów – czyli owoców, których skórka nie jest zazwyczaj spożywana.
Powłoka nie jest stosowana na produktach ekologicznych
Edipeel jest produktem przeznaczonym do stosowania na żywności konwencjonalnej. Firma Apeel opracowała również wariant dla produktów ekologicznych – Organipeel – oparty na kwasie cytrynowym, sodzie oczyszczonej oraz roślinnych mono- i diglicerydach.
Zgoda na stosowanie Organipeel została przyznana firmie Apeel osiem lat temu. Obecnie jednak produkt nie jest dostępny komercyjnie i od 2023 roku nie jest używany, ponieważ firma opracowuje nowe rozwiązania lepiej dopasowane do potrzeb rolnictwa ekologicznego.
Reakcja firmy i działania naprawcze
W odpowiedzi na narastającą krytykę kierownictwo Apeel opublikowało oficjalne stanowisko, w którym wskazuje, że od 2023 roku firma jest celem skoordynowanej kampanii dezinformacyjnej. Zdaniem Apeel jej celem jest podważenie zaufania do nowoczesnych technologii wykorzystywanych w rolnictwie i łańcuchach dostaw. Firma zapowiada również, że wykorzysta wszystkie dostępne środki prawne, by chronić swoją reputację.
Na stronie internetowej Apeel Sciences uruchomiono sekcję FAQ, w której firma prostuje najczęściej powielane nieprawdziwe informacje. Jeden z założycieli Apeel aktywnie odpowiada też na krytykę w mediach społecznościowych.
Co ma do tego Bill Gates?
Jak podkreśla Apeel, Bill Gates nie jest i nigdy nie był udziałowcem firmy ani nie pełnił w niej żadnej funkcji.
Fundacja Gatesów przekazała Apeel w 2012 i 2015 roku dwa granty badawcze o łącznej wartości ok. 1,1 miliona dolarów, które były przeznaczone na projekty związane z bezpieczeństwem żywnościowym w Afryce Subsaharyjskiej. Firma zaznacza, że wsparcie to nie wiązało się z oddaniem Gatesowi jakiejkolwiek kontroli, a współpraca zakończyła się ponad dekadę temu.
Dla porównania w tym samym okresie Fundacja Gatesów rozdysponowała miliardy dolarów na różne inicjatywy, co pokazuje, że grant dla Apeel był jedynie marginalną częścią jej działań.
Powłoka Edipeel nie jest stosowana w Polsce
W Polsce produkty zabezpieczane powłoką firmy Apeel nie są obecnie dostępne w sprzedaży. Nie ma informacji o tym, by polskie sieci handlowe korzystały z tej technologii, a sama firma nie wskazuje Polski jako jednego ze swoich rynków.
Technologia ta pojawia się natomiast w niektórych krajach Europy Zachodniej (m.in. w Niemczech i Danii), gdzie stosuje się ją głównie na awokado sprzedawanych w wybranych sieciach handlowych.
Metale ciężkie w powłokach firmy Apeel? To fałsz
Powłoka Edipeel opiera się na dobrze znanych, bezpiecznych składnikach spożywczych, a wersja przeznaczona dla produktów ekologicznych nie jest obecnie stosowana. Nie ma również żadnych dowodów na to, by firma Apeel Sciences znajdowała się pod wpływem Billa Gatesa.
