W ostatnim czasie internet obiegło nagranie, na którym Donald Trump rzekomo wyraża poparcie dla Sławomira Mentzena, kandydata na prezydenta Polski. Choć niektórzy uznali je za autentyczne, w rzeczywistości jest to cyfrowa manipulacja. Skąd wzięło się to wideo i czym ono naprawdę jest? Sprawdzamy.
Pod koniec stycznia 2025 roku w mediach społecznościowych pojawiło się wideo, na którym prezydent Stanów Zjednoczonych rzekomo zachęca Polaków do głosowania na Sławomira Mentzena. Nagranie szybko zyskało popularność, zwłaszcza na TikToku, Instagramie i YouTubie. Widać na nim Donalda Trumpa siedzącego w Gabinecie Owalnym. Prezydent stwierdza: „Chcemy silnego partnera w Europie. To może być Polska! Kandydat na prezydenta Sławomir Mentzen wydaje się być dobrym wyborem, ponieważ nasze poglądy są podobne”.
Nagranie wywołało dyskusję wśród internautów. Część osób uwierzyła w autentyczność wypowiedzi Trumpa i wyrażała poparcie dla jego rzekomych słów. Nie brakowało jednak głosów podkreślających, że wideo jest fałszywe i zostało stworzone przez sztuczną inteligencję.
Deepfake autorstwa AI
Rzeczywiście, oglądając uważnie nagranie, można dostrzec, że jest ono sfałszowane. Takie realistyczne przeróbki, zwane deepfake’ami, są najczęściej dziełem sztucznej inteligencji. Aby je rozpoznać, trzeba zwracać uwagę na detale obrazu i nienaturalne ruchy postaci.
W przypadku omawianego wideo wyjątkowo podejrzanie wygląda ruch ust Trumpa, nienaturalnie gładka skóra wokół nich oraz subtelne rozmycie tej okolicy. Dodatkowo w lewym górnym rogu widnieje napis “This is satire”, jasno wskazujący, że nagranie ma charakter satyryczny.
Co ze źródłem?
Na nagraniu widnieje również nazwa użytkownika @memtzencoin. Jest to niszowa kryptowaluta. Na jej stronie internetowej można przeczytać: „MEMTZEN COIN to pierwszy polski memcoin inspirowany kampanią prezydencką […]. Naszym celem jest wsparcie jedynego kandydata na prezydenta, który wierzy w potencjał kryptowalut i cyfrowej gospodarki”.
23 stycznia 2025 roku przerobione nagranie, w którym Trump rzekomo popiera Mentzena, pojawiło się na kontach MEMTZEN COIN w mediach społecznościowych. To właśnie tam opublikowano je po raz pierwszy.
Na profilach MEMTZEN COIN dostępna jest oryginalna, dłuższa wersja nagrania. Internauci udostępniali jego skrócony fragment. W pełnej wersji Trump mówi: „Wypuściłem ostatnio Trump Coina i zauważyłem, że macie Memtzen Coina, który wspiera Sławka w wyborach. Tak trzymać, popieram tę inicjatywę”.
Nagranie jest więc deepfake’iem stworzonym przez osoby stojące za kryptowalutą MEMTZEN COIN.
Jak powstaje deepfake?
Terminem „deepfake” określa się nagranie, obraz lub dźwięk wygenerowany przez sztuczną inteligencję, który ma na celu wierne odwzorowanie rzeczywistej osoby lub sytuacji. Takie materiały mogą być tworzone od podstaw lub bazować na istniejących nagraniach. Deepfake’i często powstają z zamiarem wprowadzenia kogoś w błąd lub rozbawienia odbiorców.
Do stworzenia przeróbki przedstawiającej Trumpa wyrażającego poparcie dla Mentzena wykorzystano rzeczywiste nagranie, które pochodzi z okresu pierwszej prezydentury polityka. Jeśli skorzysta się z wyszukiwania obrazem w Google, można odkryć, że oryginalny materiał pochodzi z 2021 roku. Jest nagraniem wystąpienia, podczas którego Trump ogłosił wprowadzenie ograniczeń dotyczących podróży z Europy z powodu koronawirusa.
Zagrożenia
Na stronie internetowej Instytutu Alana Turinga, brytyjskiej instytucji specjalizującej się w data science i badaniu sztucznej inteligencji, możemy przeczytać, że z postępu technologicznego, który pozwala na tworzenie coraz bardziej realistycznych deepfake’ów, wynikają liczne zagrożenia.
W miarę jak deepfake’i stają się coraz bardziej realistyczne i powszechne, coraz trudniej jest odróżnić, co jest prawdą, a co fałszem. Może to prowadzić do utraty zaufania publicznego do różnych źródeł informacji. Szczególnie niepokojące jest rozprzestrzenianie się deepfake’ów służących do szerzenia dezinformacji w celu osiągnięcia korzyści wyborczych lub tych naśladujących znane osoby publiczne.
Pozornie niegroźne, a nawet zabawne nagrania takie jak to stworzone przez MEMTZEN COIN, mogą stać się narzędziem dezinformacji i wpływać na decyzje polityczne zwykłych ludzi. Dlatego tak istotne jest, aby uważnie analizować treści, które konsumujemy, by upewnić się, że nie zostały one zmanipulowane.
Skontaktowaliśmy się ze Sławomirem Mentzenem, prosząc o komentarz. Artykuł zostanie zaktualizowany, gdy otrzymamy odpowiedź.
Temat zweryfikowało również TVP Info.
