Kto naprawdę zbiera żniwa wojny na Ukrainie?

8 sierpnia 2022

Ukraina nie bez powodu bywa nazywana spichlerzem Europy. Żyzne czarnoziemy i umiejętność mądrego korzystania z nich sprawiają, że nasz wschodni sąsiad od lat zajmuje wysokie miejsce w rankingu największych eksporterów zbóż na świecie. A przynajmniej tak było do wybuchu wojny. Rosjanie nie tylko uniemożliwiają rolnikom pracę, ale i plądrują zapasy broniącego się kraju. Co więcej, ostatnio pojawiły się plotki, że nie oni jedyni wyciągają ręce po zasoby żywnościowe Ukrainy…  

Amerykańscy złodzieje?

Jeden z użytkowników Twittera poczuł się mocno zaniepokojony wypowiedzią prezydenta Stanów Zjednoczonych Joego Bidena: 

Wpis ten uznajemy jednak za manipulację, bo choć lider Zachodu rzeczywiście wspomina o możliwości wywozu ukraińskiego zboża w celu zasilenia pozostałej części światowego rynku, to dla zrozumienia jego wypowiedzi szczególnie ważny okazuje się, jak zwykle, kontekst.

Krótko o przemówieniu

Filmik załączony przez użytkownika Twittera pochodzi z majowej konferencji, na której prezydent USA skomentował rosnącą stopę inflacji i plany dotyczące jej zwalczenia przedstawione przez demokratów i republikanów. Cytowany fragment wypowiedzi pada na samym początku przemówienia, kiedy Biden wyjaśnia, jak działania Putina odbiły się na cenach w wielu krajach. Ma on jednak na myśli nie zapasy, a zboże przeznaczone na ważny dla Ukrainy ze względów gospodarczych eksport:

„W silosach Ukrainy znajduje się obecnie 20 milionów ton zboża. Próbują wymyślić, jak przetransportować to z kraju na rynek, co obniżyłoby ceny na całym świecie. Normalnie już zaczęlibyśmy je eksportować. Niestety, nie możemy z powodu inwazji Putina”

“Ukraine has 20 million tons of grain in storage in silos right now. They’re trying to figure out how to get it out of the country to market, which would reduce prices around the world. Normally – normally, we’d have already begun to export them into the market. But it hasn’t because of Putin’s invasion” 

20 milionów – dużo czy mało?

Z punktu widzenia laika może się wydawać, że 20 milionów ton zboża to naprawdę mnóstwo. Warto jednak porównać tę liczbę ze statystykami z poprzedniego roku – w 2021 Ukraina wyprodukowała prawie 86 milionów ton. I choć był to wynik rekordowy (wzrost o 32 punkty procentowe w porównaniu z 2020 r.), to wciąż należy mieć na uwadze różnicę między tym, co było przed, a co w trakcie wojny z Rosją. 

Kradną nasze zboże!

Część z was może zadaje sobie pytanie, czy te 20 milionów ton nie przydałoby się teraz bardziej w kraju niż na zewnątrz. Otóż nie – dla Ukrainy zysk ze sprzedaży przeznaczonej na eksport części zboża mógłby być wielką pomocą finansową. Ponadto przerzucenie tych zapasów za granicę sprawiłoby, że Rosja nie mogłaby ich sobie przywłaszczyć, co jak wiemy dzieje się regularnie. Jak donosi CNN w czerwcu rosyjskie ciężarówki plądrowały ukraińskie silosy zbożowe i przewoziły skradzione towary do kontrolowanych przez Rosję portów na Krymie. Według ukraińskiego związku producentów rolnych, wojska rosyjskie ukradły podczas wojny ok. 600 tys. ton ukraińskiego zboża.

Siła niedopowiedzenia

Zaprezentowany wyżej tweet to doskonały przykład tego, że czasem wystarczy wyciąć niecałe 3 sekundy, by wykreować przerażającą wizję wydarzeń, które w rzeczywistości nie mają racji bytu. Wyjmowanie fragmentów z całości stanowi jedną z najpopularniejszych i najbardziej niebezpiecznych taktyk dezinformacyjnych. I choć w tym przypadku zasięg manipulacji nie jest duży, to co innego dzieje się, gdy podobną machinację wykonają większe media. Dlatego ważne jest, by  mieć świadomość, że krótkie filmiki przedstawiające osobę publiczną, która głosi zaskakujące i często kontrowersyjne poglądy, mogą być wycinkiem z całości o zupełnie innym znaczeniu. 

Możesz nam pomóc!

Cieszymy się, że tu jesteś. Weryfikacja informacji jest teraz szczególnie ważna – na horyzoncie kolejna fala koronawirusa, a wraz z nią pojawia się coraz więcej fałszywych wiadomości. Jeśli chcesz w 5 minut pomóc nam w walce z teoriami spiskowymi oraz dezinformacją na temat szczepień, zachęcamy Cię do udziału w badaniu społecznym w formie grywalizacji. Znajdziesz je klikając w poniższy link: https://sprawdzamyjakjest.pl/#!/annotations/mission/19

Metodyka

Każda wypowiedź i informacja są kwalifikowane do jednej z czterech kategorii: prawda, fałsz, manipulacja, nieweryfikowalne.

Jako członkowie International Fact-Checking Network (Międzynarodowej Sieci Fact-Checkingowej) dbamy o to, żeby każdy wpis przesztrzegał ścisłej metodyki i spełniał standardy rzetelenego dziennikarstwa.

Certyfikat

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o naszej metodyce zajrzyj do zakładki Jak działamy?.

Wesprzyj Pravdę!

Jeśli zgadzasz się z nami, że rzetelne informacje ratują życie, dołącz do osób wspierających niezależną weryfikację faktów i wesprzyj naszą działalność.

Więcej informacji o tym jak możesz nas wspierać znajdziesz w zakładce Wesprzyj Pravdę.