„Jak ludzie z Bogiem na ustach, mieniący się Katolikami, mogą […] szczuć na ludzi innej rasy […]?” – to pytanie Justyna Dobrosz-Oracz zadała katolickiemu dziennikarzowi Tomaszowi Terlikowskiemu w programie Bez Trybu na antenie TVP Info. Odpowiedź publicysty wywołała poruszenie w internecie. Jakie jest stanowisko Kościoła wobec migrantów? Sprawdzamy.
„Jeśli Tomasz Terlikowski w TVP w likwidacji, mówi: «Katechizm kościoła katolickiego jasno mówi o tym, że państwo ma obowiązek przyjąć migrantów». To wiedzcie, że… nie mówi całej prawdy” – czytamy we wpisie opublikowanym na platformie X 10 lipca 2025 roku. Autorzy posta zwracają uwagę, że Katechizm zawiera również zapis o obowiązku poszanowania przez migrantów praw i zwyczajów obowiązujących w kraju, do którego przybywają.
Podobnych komentarzy krytycznie oceniających wypowiedź Terlikowskiego nie brakuje – wielu internautów zarzuca mu wybiórcze podejście do nauczania zawartego w Katechizmie. Czy rzeczywiście jego słowa nie oddają w pełni stanowiska Kościoła?
Materiał źródłowy
Nagranie, które internauci dołączają do swoich wpisów, pochodzi z programu Bez Trybu, prowadzonego przez dziennikarkę TVP Info Justynę Dobrosz-Oracz. W odcinku, którego jednym z gości był Tomasz Terlikowski, dyskutowano o polityce migracyjnej Polski oraz o sytuacji na granicy z Niemcami, gdzie członkowie oddolnego Ruchu Obrony Granic podejmują próby samodzielnego powstrzymywania migrantów przed wjazdem do kraju.
Na sam koniec prowadząca zadała Terlikowskiemu pytanie: „Czy czasem zadajesz sobie pytanie, jak ludzie z Bogiem na ustach, mieniący się katolikami, mogą robić różne takie świństwa, szczuć na ludzi innej rasy, innego koloru skóry, wywoływać taką agresję?”. Publicysta udzielił następującej odpowiedzi:
Zadaję sobie to pytanie, dlatego że […] Katechizm Kościoła Katolickiego jasno mówi o tym, że tak, migracja jest faktem istniejącym, państwo ma obowiązek przyjąć migrantów. Nie każdego, nigdzie nie jest powiedziane, że każdego, ale przynajmniej uchodźców, i stworzyć dla nich warunki. I wszędzie zakazana jest nienawiść wobec nich.
🗣️ "Katechizm kościoła katolickiego jasno mówi o tym, że państwo ma obowiązek przyjąć migrantów…"
— tvp.info 🇵🇱 (@tvp_info) July 9, 2025
Tomasz Terlikowski w programie Justyny Dobrosz-Oracz "Bez trybu"⚙️ pic.twitter.com/R4WIVc2DLK
Nauki Kościoła
Katechizm Kościoła Katolickiego rzeczywiście odnosi się do kwestii migracji. W jednym z fragmentów czytamy:
Narody bogate są obowiązane przyjmować, o ile to możliwe, obcokrajowców poszukujących bezpieczeństwa i środków do życia, których nie mogą znaleźć w kraju rodzinnym. […]
Władze polityczne z uwagi na dobro wspólne, za które ponoszą odpowiedzialność, mogą poddać prawo do emigracji różnym warunkom prawnym, zwłaszcza poszanowaniu obowiązków migrantów względem kraju przyjmującego. Imigrant obowiązany jest z wdzięcznością szanować dziedzictwo materialne i duchowe kraju przyjmującego, być posłusznym jego prawom i wnosić swój wkład w jego wydatki (KKK 2241).
Terlikowski słusznie zauważył, że Katechizm Kościoła Katolickiego zobowiązuje państwa do przyjmowania imigrantów. Dziennikarz zaznaczył przy tym, że – zgodnie z nauczaniem Kościoła – państwo nie musi przyjmować wszystkich bez wyjątku. Faktycznie jednak, jak wskazują niektórzy internauci, ten sam fragment Katechizmu podkreśla obowiązek imigrantów do poszanowania praw i obyczajów kraju, do którego przybywają:
Warto podkreślić, że to do wymiaru sprawiedliwości należy ocena, czy dana osoba respektuje prawo obowiązujące w Polsce. Nie sposób z góry przesądzać, czy konkretna osoba przybywająca do kraju będzie tego prawa przestrzegać, czy też nie.
Stanowisko Episkopatu Polski
W swojej wypowiedzi Terlikowski wspomina również o Stanowisku Rady Konferencji Episkopatu Polski ds. Migrantów i Uchodźców z 8 maja 2025 roku.
Episkopat przypomina w nim, że Kościół opowiada się za szacunkiem wobec migrantów i uchodźców, podkreślając ich godność oraz potrzebę integracji opartej na prawdzie, solidarności i miłości bliźniego. Jednocześnie zaznacza, że państwo ma prawo do ochrony swoich granic i zapewnienia bezpieczeństwa obywatelom – jednak nie zwalnia to z odpowiedzialności za humanitarne traktowanie osób znajdujących się pod jego jurysdykcją.
Równocześnie biskupi apelują do polityków i katolickich mediów o unikanie języka nienawiści, manipulacji i wykorzystywania tematu migracji do celów populistycznych, przypominając, że sposób traktowania migrantów jest testem chrześcijańskiej wiarygodności.
Kwestia interpretacji
Wypowiedź Tomasza Terlikowskiego w programie Bez Trybu wywołała szeroką dyskusję na temat stanowiska Kościoła Katolickiego wobec migrantów i uchodźców. Część internautów zarzuciła dziennikarzowi wybiórcze cytowanie Katechizmu. Jak pokazują zarówno przytoczone fragmenty KKK, jak i oficjalne stanowisko Episkopatu Polski, temat migracji jest złożony i uwzględnia zarówno prawo państwa do ochrony granic, jak i obowiązek poszanowania godności i potrzeb osób szukających schronienia.
Katechizm Kościoła Katolickiego nie jest dokumentem prawnym, lecz zbiorem zasad doktrynalnych i moralnych, które mogą być interpretowane na różne sposoby. W związku z tym trudno jednoznacznie ocenić, czyja interpretacja w dyskusji na temat migracji jest w pełni trafna – strony uczestniczące w sporze odwołują się do różnych fragmentów tego samego nauczania.
