Polska utraciła odporność zbiorową na odrę!
@prawodozdrowia, Instagram 22.04.2021r.
22 kwietnia, na popularnym koncie instagramowym @prawodozdrowia skupiającym się na uświadamianiu społeczeństwa na temat prawa medycznego, pojawił się post głoszący, że Polacy utracili odporność zbiorową na odrę. Czy to prawda?
Informację uznajemy za prawdziwą, ponieważ UNICEF Polska w apelu do Ministra Zdrowia, Adama Niedzielskiego ogłosił, że w związku ze spadkiem poziomu wyszczepialności* dla szczepień uwzględnionych w Programie Szczepień Ochronnych jesteśmy w Polsce poniżej poziomu gwarantującego społeczeństwu odporność populacyjną (zbiorową). Jednak samą odporność zbiorową utraciliśmy już w 2018 roku, a teraz jest to jedynie nagłaśniane przez media.
*Wyszczepialność to miara tego, jaka część populacji zaszczepiła się przeciw danej chorobie.
Czym jest odporność zbiorowa?
Odporność zbiorowa to forma pośredniej ochrony przed chorobami zakaźnymi, przenoszonymi z człowieka na człowieka. Pojęcie odporności zbiorowej powstało na bazie obserwacji, z której można wywnioskować, że obecność osób uodpornionych przeciwko danej chorobie w populacji, zmniejsza prawdopodobieństwo zachorowania osób nieuodpornionych. Dzieje się tak dzięki temu, że w środowisku, w którym wiele osób jest odpornych, jest większa szansa na przerwanie łańcucha zakażeń, a to oznacza zatrzymanie bądź opóźnienie rozprzestrzeniania choroby.
Próg odporności zbiorowej
Próg odporności zbiorowej jest definiowany jako odsetek osób uodpornionych w populacji, po którego osiągnięciu liczba nowych zakażonych zaczyna się zmniejszać. Zwykle wymaga około 90-95% populacji odpornej, choć wskaźnik ten ma różną wartość w zależności od choroby. W przypadku odry próg odporności zbiorowej wynosi 95%.
Spadek wyszczepialności
Jak czytamy w apelu do MZ, w ciągu ostatnich dziesięciu lat odnotowano w Polsce wyraźne spadki poziomu wyszczepialności dla szczepień uwzględnionych w Programie Szczepień Ochronnych. Największy spadek wyszczepialności, z 98% w 2010 roku, do 93% w roku 2018, zaobserwowany został w odniesieniu do szczepień przeciwko odrze, śwince i różyczce. W 2019 roku poziom wyszczepialności wynosił niewiele poniżej 93%.
Liczba zachorowań na odrę w Polsce
Dzięki szczepieniom zachorowania na odrę występowały w Polsce sporadycznie. Jednak, w konsekwencji spadku odsetka zaszczepionych dzieci, liczba przypadków tej choroby zaczęła rosnąć. W 2019 roku odnotowano aż 1492 przypadki?? czterokrotnie więcej niż w roku poprzedzającym. Bezpośrednim powodem tego jest wysoka zaraźliwość odry – jeden chory zaraża średnio od 12 do 18 osób wrażliwych, czyli tych, które na odrę nie chorowały lub nie zostały zaszczepione. Dla porównania jedna osoba chora na COVID-19 jest w stanie zarazić około 1 osobę wrażliwą (zależy to od stanu epidemicznego i stosowanych obostrzeń).
Dlaczego szczepionych jest mniej dzieci?
UNICEF Polska jako powód spadku odsetek dzieci szczepionych, a także wzrost przypadków zachorowań na odrę, wskazuje ruch antyszczepionkowy. Zalew nieprawdziwych informacji dotyczących domniemanej szkodliwości szczepień wprowadza wiele osób w błąd, a przestraszeni potencjalnymi negatywnymi skutkami rodzice, odmawiają szczepienia dzieci. Takie informacje jeszcze bardziej utwierdzają nas w przekonaniu, jak ważna rolą odgrywają organizacje fact-checkingowe!
