Stanisław August Poniatowski, Jadwiga Andegaweńska oraz Mateusz Morawiecki to tylko niektórzy z potencjalnych kandydatów na postać zdobiącą banknot o nominale 1000 złotych. W mediach społecznościowych zaczęły krążyć informacje sugerujące, że to król Stanisław August ma zostać wybrany przez Narodowy Bank Polski. Czy to prawda?
„NBP poinformowało, że na banknocie 1000 zł pojawi się Stanisław August Poniatowski” – napisał 23 października 2024 roku jeden z użytkowników platformy X. Przytoczył również rzekomą wypowiedź prezesa Narodowego Banku Polskiego. „To nie ludzie jak Batory czy Jan Paweł II zasługują na to szlachetne wyróżnienie, a właśnie Poniatowski. To przecież za jego czasów wprowadzono konstytucję” – miał powiedzieć Adam Glapiński (pisownia oryginalna).
Na dzień 27 października 2024 roku wpis zdobył niemal 3 tysiące polubień i ponad 600 komentarzy. Udostępniono go ponad 150 razy. „Kocham żyć w kraju gdzie można się bać o oszczędności z dzieciństwa bo rząd nie umie zarządzać ekonomią!”, „Grabarz Polski to dobra facjata na ten pogrzebowy czas” – komentowali wieść internauci.
Banknot z Allegro
Decyzji o wprowadzeniu do obiegu banknotu ze Stanisławem Augustem Poniatowskim nie znajdziemy w Monitorze Polskim, czyli oficjalnym dzienniku urzędowym naszego kraju. Publikowane są w nim różnego rodzaju akty prawne i decyzje organów państwowych. Ostatnia decyzja dotycząca pojawienia się nowego banknotu, którą można znaleźć w monitorze, to zarządzenie o emisji 500 zł.
Zapowiedź nowego banknotu nie pojawiła się również w mediach. W internecie znaleźć można za to teksty, których celem jest obalenie tej informacji – m.in. opublikowany 26 października 2024 roku artykuł na portalu TVP Info. Narodowy Bank Polski odpowiedział dziennikarzom, że „nie trwały i nie trwają prace nad nowym banknotem obiegowym i nie ma takich planów”.
Autor artykułu na TVP Info twierdzi, że grafika nie przedstawia ani projektu banknotu kolekcjonerskiego, ani takiego służącego jako środek płatniczy. Najprawdopodobniej wzięto ją z dodanej do strony kategorii „kopie i faksymile” aukcji na Allegro, która zakończyła się w 2019 roku bez ofert kupna.
Plany prezesa NBP
Pomysł na wprowadzenie banknotu o nominale 1000 złotych pojawił się już jakiś czas temu. W styczniu 2021 roku prezes NBP Adam Glapiński wyraził nadzieję, że najpóźniej podczas swojej drugiej kadencji (lata 2022-2028) uda mu się doprowadzić do stworzenia banknotu tysiączłotowego. Jak wyjaśniał, w tak dużym banknocie „wygodnie się trzyma rezerwę”.
Kilka dni później Krzysztof Kowalczyk, zastępca Departamentu Emisyjno-Skarbcowego NBP, zawęził prawdopodobną datę pojawienia się nowego banknotu do lat 2025-2026. Żaden z przedstawicieli instytucji państwowych nie zdradził jednak konkretnego terminu wprowadzenia nowego nominału. Dotąd nie ogłoszono też, kto mógłby ozdobić tysiączłotowy banknot.
Do tej pory na wszystkich banknotach widnieją wizerunki władców Polski: Mieszka I, Bolesława Chrobrego, Kazimierza Wielkiego, Władysława Jagiełły oraz Jana III Sobieskiego. Jeśli NBP chciałoby kontynuować tę serię, to Stanisław August Poniatowski rzeczywiście miałby szansę pojawić się na banknocie. Nie byłby jednak jedynym kandydatem, ponieważ po Sobieskim rządziło jeszcze 3 innych królów – August II Mocny, Stanisław Leszczyński i August III Sas.
Glapiński w wywiadzie dla tygodnika „Sieci” z marca 2021 roku zdradził, że byłby skłonny wprowadzić do obiegu wizerunek władczyni. “Ze względu na ducha czasów będę proponował królową, kobietę. Były wielkie królowe w historii, Polacy zawsze kobiety szanowali, traktowali je często nawet bardziej podmiotowo niż w innych krajach i kulturach” – powiedział wtedy prezes NBP. Zastrzegł jednak, że „to jeszcze nie etap”, aby decydować o tym, jaki król znajdzie się na banknocie.
To jak z tym banknotem?
Informacja o wprowadzeniu do obiegu banknotu o nominale 1000 zł z wizerunkiem Stanisława Augusta Poniatowskiego jest fałszywa. Zarządzenie o emisji takiego środka płatniczego nie pojawiło się w dzienniku urzędowym Monitor Polski, a media wręcz zdementowały tę pogłoskę. Nieprawdziwość wieści o nowym banknocie potwierdziły też organy państwowe.
Widziałeś/aś jakieś inne fake newsy? Napisz do nas na kontakt@pravda.org.pl
