Kontrowersje wokół WOŚP-u narastają. Wśród głównych zarzutów wobec Fundacji znajdują się kwestie dotyczące sposobu wydatkowania zebranych funduszy, braku transparentności w niektórych aspektach organizacyjnych oraz domniemanych powiązań organizacji z politykami. Jednym z głośniejszych oskarżeń jest sugestia, że WOŚP ma rzekomo dzierżawić swój sprzęt szpitalom, czerpiąc z tego korzyści finansowe. Sprawdźmy, czy zarzut ten jest prawdziwy.
3 stycznia 2025 roku na portalu X pojawił się wpis zawierający stwierdzenie, że: „Fundacja WOŚP dzierżawi sprzęt szpitalom, a nie przekazuje go na własność”. Do wpisu dołączono film będący kompilacją zmontowanych wypowiedzi Jerzego Owsiaka, prezesa WOŚP, które nie są jednak powiązane z treścią samego wpisu.
Do 22 stycznia 2025 roku post zdobył ponad 120 tysięcy wyświetleń, 3.2 tysięcy polubień oraz 134 komentarze. Swoimi przypuszczeniami dotyczącymi dzierżawienia sprzętu szpitalom przez WOŚP podzielili się także inni internauci, w tym znane osoby publiczne. Jeden z liderów Konfederacji, poseł Konrad Berkowicz, napisał na X, że „WOŚP swój sprzęt dzierżawi – czyli zarabia na tym”. Jego post wyświetlono do dnia dzisiejszego ponad 450 tysięcy razy.
Dzierżawa a darowizna
Czym różnią się między sobą te dwa typy umów? Dzierżawa to umowa, w której jedna strona w zamian za zapłatę czynszu pozwala drugiej korzystać z danej rzeczy i przez określony czas czerpać z niej korzyści. Darowizna polega na przekazaniu drugiej stronie czegoś na stałe i za darmo, zwiększając tym samym majątek podmiotu obdarowanego. W naszym przypadku mamy do czynienia z darowizną, ponieważ – jak czytamy na stronie WOŚP-u – „[k]ażde urządzenie medyczne przekazywane jest szpitalom w darze”. Oznacza to, że po przekazaniu aparatury szpitalowi staje się ona jego własnością na mocy umowy darowizny, regulowanej przepisami art. 888-902 kodeksu cywilnego. Twierdzenie, jakoby WOŚP miało dzierżawić sprzęt szpitalom, a nie przekazywać im go na własność, jest zatem fałszywe.
Obowiązki szpitali
Choć WOŚP nie pobiera żadnych opłat za przekazany szpitalom sprzęt, nakłada na nie pewne obowiązki. Jest to możliwe na mocy art. 893 k.c.. Na stronie internetowej Fundacja przedstawia wszystkie polecenia dla strony obdarowanej, które zawierają ich umowy darowizny:
- przedmiot darowizny nie może być używany do celów komercyjnych,
- przedmiot darowizny musi być wykorzystywany w sposób ciągły w leczeniu osób, dla których został przeznaczony,
- przedmiot darowizny musi być wykorzystywany wyłącznie w leczeniu osób, dla których został przeznaczony,
- przedmiot darowizny powinien pozostawać na oddziale, dla którego został przekazany i nie może bez zgody Fundacji zmieniać miejsca swego pierwotnego przeznaczenia,
- bez zgody Fundacji, przedmiot darowizny nie może zostać przekazany w jakiejkolwiek formie osobie trzeciej (np. innemu szpitalowi).
Dowiedz się więcej
Informacja o tym, że WOŚP rzekomo dzierżawi sprzęt medyczny szpitalom, została zweryfikowana 11 stycznia 2020 roku przez Stowarzyszenie Demagog oraz 8 stycznia 2025 roku przez portal fact-checkingowy Konkret24.