Indie – nowy front rosyjskiej dezinformacji. Możecie pomóc!

3 marca 2022

Obok konfliktu zbrojnego w Ukrainie toczy się jeszcze jedna wojna – wirtualna batalia informacyjna. Jeśli śledzicie wieści z frontu, na pewno spotkaliście się z pogłoskami o braku paliwa czy pustkach w bankomatach. Były to elementy rosyjskiej akcji dezinformacyjnej, mającej na celu zasianie paniki w społeczeństwach Zachodu. Ostatnie wydarzenia pokazują jednak, że kremlowska propaganda zmieniła kierunek – jej nową ofiarą stały się Indie.

Wiatr na Wschodzie 

W ostatnim czasie (między 28 lutego a 3 marca) na Twitterze zwiększyła się liczba publikacji zawierających hashtagi #istandwithputin oraz #istandwithrussia. Badając to zjawisko, udało nam się zidentyfikować olbrzymią liczbę botów, które udostępniają treści prorosyjskie skierowane przede wszystkim do osób z Indii. Poniżej prezentujemy przygotowany przez nas graf przedstawiający sieć kont powiązanych ze wspomnianymi hasłami. Każdy jego wierzchołek (w formie koła) reprezentuje jednego unikatowego użytkownika Twittera. Im większe zajmuje on pole, tym bardziej był on aktywny, oznaczając inne konta.  

Graf reprezentujący wpisy zawierające hashtagi #istandwithputin i #istandwithrussia.

Podejrzana aktywność

Przykładowe konto, które oznaczało inne konta w treściach zawierających wspomniane wcześniej hashtagi, tym samym rozpowszechniając dezinformację.

Dzięki tej analizie byliśmy w stanie zobaczyć, które konta są odpowiedzialne za rozpowszechnianie prorosyjskich treści na niespotykaną skalę. Ich działalność wygląda mniej więcej tak:

Przykład aktywności bota, który oznacza inne konto z podanymi hashtagami. Jeden bot potrafi wykonać takie działanie setki razy w ciągu godziny.

scarryghost40

Tak wygląda siatka oznaczeń konta scarryghost40. Jak widać, oznaczył on olbrzymią liczbę kont.

Przyjrzyjmy się bliżej użytkownikowi o największym rozmiarze – bardzo aktywnemu scarryghost40. Profil ten został utworzony zaledwie dwa miesiące temu, ale przez ten czas udostępnił setki prorosyjskich tweetów, maskując akcję publikacją “zwyczajnych” treści. Co więcej, w sposób charakterystyczny dla botów co kilkanaście sekund oznaczał kolejne indyjskie konta. Warto wspomnieć, że samo konto jest niemal identyczne z tym należącym do Aazada Kumara (@scarry_ghost) – oba mają podobne nazwy oraz jednakowe zdjęcia profilowe. Tworząc boty, często wykorzystuje się technikę “lustrzanego odbicia” – bot naśladuje inne konto, podszywając się tym samym pod prawdziwego człowieka.

Jak widać, konta są bardzo podobne, różnią się jednak datą utworzenia.

Oś rosyjskiej narracji 

Konta zachowującę się w ten sam sposób jak konto scarryghost40.

Analizując kolejne konta zachowującę się w ten sam sposób jak konto scarryghost40, udało nam się na podstawie setek tweetów zrekonstruować kluczowe punkty prokremlowskiej propagandy skierowanej do ludności indyjskiej. Na potrzeby tego tekstu wyróżniliśmy ich dwa główne przekazy:

  • Po pierwsze, według botów Putin nie jest wrogiem, a wręcz jedynym prawdziwym przyjacielem Indii. Podczas gdy USA, Wielka Brytania i inne kraje Zachodu to hipokryci mający krew na rękach (pomagają Ukrainie, a nie wspomagają Syrii czy Pakistanu), Rosja rzeczywiście jest po stronie kraju Gangesu.
  • Po drugie, Ukraina zdaniem Kremla nigdy nie wspierała Indii, a wręcz przeszkadzała im osiągnąć ważne cele – w 1998 r. sprzeciwiła się przecież uzyskaniu przez to państwo dostępu do broni nuklearnej.
Zestawienie tweetów udostępnianych przez rosyjskie boty.

Zgłaszajcie konta na Twitterze

Jak możecie pomóc w walce z proputinowską dezinformacją? Wystarczy, że na Twitterze wyszukacie hashtagi #istandwithrussia lub #istandwithputin, a następnie klikniecie na nie i wybierzecie opcję “zobacz najnowsze tweety”. Nie każde z kont, jakie się pojawią, rzeczywiście jest botem, ale z pewnością uda wam się zauważyć te publikujące puste wiadomości, powielające fake newsy wpisujące się w prokremlowską narrację i przy tym powstałe względnie niedawno. Takie konto powinniście zgłosić do administracji Twittera, klikając trzy kropki znajdujące się w profilu danego konta, a następnie klikając przycisku “Zgłoś konto”.

Poradnik jak zgłaszać konto na Twitterze.

Metodyka

Każda wypowiedź i informacja są kwalifikowane do jednej z czterech kategorii: prawda, fałsz, manipulacja, nieweryfikowalne.

Jako członkowie International Fact-Checking Network (Międzynarodowej Sieci Fact-Checkingowej) dbamy o to, żeby każdy wpis przesztrzegał ścisłej metodyki i spełniał standardy rzetelenego dziennikarstwa.

Certyfikat

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o naszej metodyce zajrzyj do zakładki Jak działamy?.

Wesprzyj Pravdę!

Jeśli zgadzasz się z nami, że rzetelne informacje ratują życie, dołącz do osób wspierających niezależną weryfikację faktów i wesprzyj naszą działalność.

Więcej informacji o tym jak możesz nas wspierać znajdziesz w zakładce Wesprzyj Pravdę.